Sürdürülebilir Kalkınma Raporu ve Evimdeki Çöpleri Ayrıştırmak

 Çok uzun bir aradan sonra merhaba,

Blockchain teknolojisinden yararlanıp içerik ürettiğim (steem ve hive) platformlara yoğunlaştığım için blog sayfamı biraz ihmal ettim. Bu içerikte sizlere güzel bir rapordan (Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2022) aklımda kalan ve aklımızda kalması gereken başlıkları anlaşılır bir şekilde aktarmaya çalışacağım. 

Toplam 508 sayfadan oluşan Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2022 (SDG 2022)  4 bölümden oluşuyor. Raporun kısa bir Türkçe özeti SDSN Turkey tarafından yapılmış.

Ülkelerin ekonomik büyümesi derken aklımıza yalnızca rakamlar geliyor. Ne kadar büyüdük veya küçüldük. Oysa önemli olan bir ülkenin ne kadar kalkındığıyla alakalı olan kısımdır. Kalkınmanın da sürdürülebilir olanı makbuldur. Bu bağlamda hatırı sayılır kuruluşlar tarafından yayımlanan Sürdürülebilir Kalkınma Raporları ziyadesiyle önemlidir.  Bu raporların çok sayfalı olması gözümüzü korkutmamalı. İçerikte yer alan grafikler ve tablolar bize birçok şeyi açıkça gösteriyor. Ben de bu raporu okurken dikkatimi çeken belirli başlıklardan hareketle birkaç önemli noktaya değineceğim. 

Ülkelerin sürdürülebilir kalkınma yolunda açıkladıkları politikaların gerçekliği, hayata geçirilme yüzdesi ve bu politikalara ayrılan finansman maliyetleri her zaman tartışmaya açıktır. Bu konularda bilgi sahibi olan herkes bilir ki en gelişmiş ülkeler dahi sürdürülebilir kalkınma adına açıkladıkları politikaların uygulama aşamasını başarıyla sürdüremiyorlar. 

Sustainable Development Goals (SDG) olarak bilinen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları gelişmiş ya da gelişmekte olduğu fark etmeksizin her ülkeyi ilgilendiren başlıklar içeriyor. 17 maddeden oluşan bu amaçları bir hatırlayalım isterseniz;

1. No Poverty (Yoksulluğa Son)

2. Zero Hunger ( Açlığa Son)

3. Good Health and Weel-Being (Sağlıklı ve Kaliteli Yaşam)

4. Quality Education (Nitelikli Eğitim)

5. Gender Equality (Toplumsal Cinsiyet Eşitliği)

6. Clean Water and Senitation (Temiz Su ve Sanitasyon)

7. Affordable and Clean Energy (Erişilebilir ve Temiz Enerji)

8. Decent Work and Economic Growth (İnsana Yakışır İş ve Ekonomi)

9. Industry, Innovation and Infrastructure  (Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı)

10. Reduced Inequalities (Eşitsiliklerin Azaltılması)

11. Sustainable Cities and Communities (Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar)

12. Responsible Consumption and Production (Sorumlu Üretim ve Tüketim)

13. Climate Action (İklim Eylemi)

14.  Life Below Water    (Sudaki Yaşam)

15. Life on Land  (Karasal Yaşam)

16. Peace, Justice and Strong Institution (Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar)

17. Partnership for the Goals (Amaçlar için Ortaklıklar)

Raporda dikkat çekici birkaç görselle başlayacak olursak; ilk olarak sürdürülebillir kalkınma indeks puanlarının yıllar içindeki değişimini gösteren grafik. 2010 yılından bu yana artış gösteren indeks puanının son üç yıldaki seyri düşündürücü.  Korona sürecinde çevreyi daha az kirlettik derken, ülkelerin sürdürülebilir kalkınma yolundaki politikaları ise bu sürede yerinde saymışa benziyor. 

Grafik 1. SDG İndeks Puanının Zaman İçindeki Değişimi (2010-2021)

Kaynak: SDG 2022

Bu grafikte ise hükümetlerin sürdürülebilir kalkınma çabaları (dikey eksen) ve bunun puanlaması (yatay eksen) görülebilir. Sağ üst köşede olabilmek her ülkenin hayali (mi?). O tarafa ulaşmak haklı olarak biraz maliyetli. Ancak uzun vadeyi düşünüp hareket edenler sürdürülebilir adımlar atmaktan vazgeçmiyor. Türkiye ise 70.4 puanla 71. sırada yer alıyor. Dileğimiz sağ üste doğru emin adımlarla ilerlemek.

Grafik 2.  Hükümetlerin SDG Puanına İlişkin Taahhüdü ve Çabaları (pilot versiyon) ve SDG Endeks Puanı

Kaynak: SDG 2022

Raporda sürdürülebilir kalkınma amaçları için bütünleşik stratejiler oluşturabilmek için 6 dönüşüm maddesi belirlenmiş. Hepsi de birbirinden değerli altı madde. Sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada bu altı maddeyi referans almaları hükümetlerin işlerini kolaylaştıracağa benziyor.   Dönüşümün 6 maddesi ise şöyle;

- eğitim, toplumsal cinsiyet ve eşitsizlik (education, gender and inequality), 

- sağlık, refah ve nüfus (health, well-being and demography), 

- enerji dekarbonizasyonu ve sürdürülebilir sanayi (energy decarbonization and sustainabe industry), 

- sürdürülebilir yiyecek, toprak, su ve okyanus (sustainable food, land, water and oceans),   

- sürdürülebilir şehirler ve toplumlar (sustainable cities and communities) 

- sürdürülebilir kalkınma için dijital devrim (digital revolution for sustainable development)

Grafik 3. Altı Sürdürülebilir Kalkınma Amacı (SDG) Dönüşümü

Kaynak: SDG 2022

Sadece yazmak ve sırtını geriye yaslamakla olmuyor tabi. Mesela oturduğum binanın kapı görevlisi geçen hafta tüm dairelere "lütfen çöplerinizi ayrıştırarak kapının önüne bırakın." şeklinde mesaj attı. Bu uyarıyı kaç daire dikkate aldı acaba? Bunu kapı görevlimizden öğrenip sizinle paylaşacağım. 

Bir özeleştiri olarak söylemem gerekirki biz de henüz çöpleri ayrıştırmak için bir adım atmış değiliz. Bu sorunu bugün çözeceğim :)

Okuduğunuz için teşekkürler. Varsa sorularınız yorum kısmına yazabilirsiniz.

Sevgiyle kalın. 

Kaynakça;

SDSN Turkey, http://unsdsn.boun.edu.tr/2022-surdurulebilir-kalkinma-raporu/

SDR2022, https://www.sdgindex.org/